Doğru İsim Koymak Yeni Bir Akım Değil... İşte Sebebi
Güncelleme tarihi: 13 Haz 2020
5000 yıllık tarihe sahip Çin’de eskiden beri çocuk doğduğunda “isim koyucular” çağrılır ve çocuğun ağlamasını dinleyerek ve astrolojik hesaplar yaparak çocuğu tamamlayan ve ona pozitif etki yaratacak bir isim koyulurdu.
Araştırmalara göre, tarih boyunca toplumlarda isim koymak için oldukça farklı gelenekler ortaya çıkmış. Mesela, Türklerde isim koyma meselesine ait metinler ilk defa Dede Korkut hikâyelerinde karşımıza çıkar. Dede Korkut'un en çok bilinen "Dirse Han Oğlu Boğaç Han" adlı hikayesinde Boğaç Han'ın ismini alması; "Bayındır Han'ın ak meydanında bu oğlan cenk etmiştir, bir boğa öldürmüş senin oğlun, adı Boğaç olsun, adını ben verdim, yaşını Allah versin" şeklinde anlatılır. Bu efsaneye göre tarihte isim koymanın çeşitlerinden birisinin de çocukların hayatta başardıkları şeyleri anımsatan isimleri almalarıymış.
Birçok farklı kültürde çocuk 5-6 yaşlarına geldiğinde, çocuğun karakterine uygun bir isim koyulurdu. Bazı kültürlerde çocuğa kendi ana ismi haricinde 1-2 veya daha fazla göbek isim verilir. Bizde ise birinci derece akrabaların ismini yeni doğan bebeğe koymak bir gelenektir.
Anadolu'nun dışına çıktığımızda ise yine ilginç isim koyma âdetleriyle karşılaşırız. Antik Yunan halkının atı çok sevmelerinden dolayı çocuklarına da "hippo" yani at ile başlayan isimler koymuş. Tıbbın babası sayılan Hipokrat başta olmak üzere Hipparkos, Hippias gibi kullanımlar "hippo" ile başlayan isimlere örnek olarak verilebilir.
Romalılarda isim koyma meselesini incelerken Romalı halkın, kadınlara karşı çarpık bakış açısı ile oluşmuş bir gelenekle karşılaşırız. Roma toplumunda kadınlara isim verilmezmiş. Bu yüzden Romalı kadınlar aile adlarını kullanmak zorundaymış fakat ailede birden fazla kız çocuğu varsa onların da adları sırasıyla; Birinci (Prima), İkinci (Secunda), Üçüncü (Tertia) olarak söylenirmiş. Romalı kadınların aile adlarını kullanma geleneği kadınların evlenmelerinden sonra da devam edermiş. Yani günümüzde olanın aksine, Romalı kadınlar evlendikten sonra da babalarının aile adını taşımaya devam etmekteymiş.